Przed tobą egzamin na prawo jazdy na motocykl. Przygotowujesz się do niego od jakiegoś czasu, rozwiązujesz testy, ćwiczysz poszczególne manewry. Ale czy wiesz, jak się na niego zapisać, ile kosztuje i jak będzie wyglądał krok po kroku? Oto przewodnik po egzaminie na kategorię A.
Zgłoszenie na egzamin i jego koszt
Egzaminy państwowe na prawo jazdy kategorii A są przeprowadzane w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego czyli WORD-ach. Znajdziesz je w każdym mieście wojewódzkim, ale także w miastach, które do roku 1999 były miastami wojewódzkimi. Egzamin możesz zdawać w dowolnie wybranym ośrodku na terenie Polski, nie ogranicza cię miejsce zameldowania.
Zapisu możesz dokonać na dwa sposoby:
- osobiście w ośrodku,
- przez internet (info-car.pl).
Opłaty za egzaminy na prawo jazdy na kategorię A są identyczne w całym kraju – 30 zł teoria, 180 zł praktyka. Możesz za niego zapłacić:
- przelewem na rachunek bankowy WORD-u (na egzamin zabierz potwierdzenie wpłaty),
- kartą w ośrodku,
- on-line, podczas zapisu w systemie Info-Car.
Egzamin teoretyczny i praktyczny można zdawać tego samego dnia lub w różnych terminach.
Jak wygląda egzamin teoretyczny na kategorię A
Egzamin teoretyczny ma formę testu i składa się z 32 pytań:
- część podstawowa – 20 pytań z wiedzy ogólnej na temat przepisów ruchu drogowego i znaków drogowych;
- część specjalistyczna – 12 pytań dotyczących motocykla, bezpieczeństwa jazdy i zasad udzielania pierwszej pomocy.
Pytania egzaminacyjne mają różną wartość punktową:
- za 3 punkty – zagadnienia o dużym znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego;
- za 2 punkty – o średnim znaczeniu;
- za 1 punkt – o małym znaczeniu.
W przypadku pytań z wiedzy podstawowej czas na zapoznanie się z treścią pytania wynosi 20 sekund, a maksymalny czas na udzielenie odpowiedzi to 15 sekund. Natomiast na każde z pytań z wiedzy specjalistycznej przeznaczone jest łącznie 50 sekund.
Na pytania odpowiada się w ściśle określony sposób:
- Na każde pytanie istnieje tylko jedna poprawna odpowiedź. W części podstawowej wyboru dokonuje się spośród dwóch odpowiedzi, w części specjalistycznej spośród trzech.
- Wybraną odpowiedź można dowolnie zmieniać, dopóki nie upłynie czas przewidziany na jej udzielenie. Zmiany odpowiedzi dokonuje się poprzez zaznaczenie innej.
- Nie można wrócić do poprzednich pytań.
- Jeżeli nie wybierzesz żadnej odpowiedzi lub udzielisz błędnej odpowiedzi, nie otrzymasz punktów.
- Jeśli pytanie jest zilustrowane filmem, to wyświetli się on tylko raz i zakończy się stopklatką. Obraz będzie widoczny przez cały czas przeznaczony na udzielenie odpowiedzi.
Żeby zdać egzamin teoretyczny, należy uzyskać minimum 68 punktów z 74 możliwych do zdobycia. Informacja o wyniku i liczbie uzyskanych punktów wyświetli się na ekranie od razu po zakończeniu egzaminu. Możesz poprosić o wydruk poświadczający zdanie części teoretycznej. Egzamin teoretyczny jest ważny bezterminowo.
Egzamin praktyczny na prawo jazdy na motocykl
Gdy nadejdzie ten wyczekiwany dzień, pamiętaj, by zabrać ze sobą dokument tożsamości (na egzaminie teoretycznym też będzie potrzebny). Jeśli go nie okażesz, to nie wsiądziesz na motocykl. Jeżeli w orzeczeniu lekarskim masz zastrzeżenie, że musisz prowadzić w okularach, to też o nich pamiętaj. Równie ważny jest twój ubiór, musisz mieć:
- rękawice – muszą zakrywać całe dłonie,
- zapinaną kurtkę z długim rękawem, niekoniecznie motocyklową,
- spodnie z długą nogawką,
- odpowiednie buty – w miarę wysokie, na płaskiej podeszwie, chroniące kostkę.
Ośrodek egzaminacyjny jest zobowiązany zapewnić uczestnikom egzaminu kask. Jeśli chcesz korzystać z własnego kasku, egzaminator podłączy w nim interkom. Ponadto dostaniesz ochraniacze na łokcie i kolana oraz oznakowaną kamizelkę odblaskową.
Warto wiedzieć, że WORD-y nie mają obowiązku posiadania motocykli dla osób bardzo niskich lub bardzo wysokich. Zapewniają natomiast możliwość zdawania egzaminu na tym samym motocyklu, na którym odbywało się szkolenie. Dzięki temu nie trzeba się martwić, czy stopy dosięgną do ziemi, albo że kolana zahaczą o gmole. Upewnij się, że szkoła nauki jazdy świadczy takie usługi i zgłoś, kiedy będziesz zdawać egzamin, by mogła podstawić maszynę do WORD-u. Zanim jednak zdecydujesz się na tę opcję, sprawdź jakimi motocyklami dysponuje wybrany przez ciebie WORD. Takie informacje często podawane są na stronie ośrodka, a wyboru maszyny dokonuje się podczas zapisu na egzamin.
Zadania egzaminacyjne na prawo jazdy kategorii A
Egzamin praktyczny na prawo jazdy na motocykl składa się z dwóch części. Pierwsza odbywa się na placu manewrowym, druga w ruchu drogowym.
Plac manewrowy budzi strach nawet w najlepiej wyszkolonych kandydatach na motocyklistę. To 7 zadań i cała masa możliwości popełnienia błędu. Błędy, które skutkują natychmiastowym zakończeniem egzaminu, to kontakt z pachołkiem lub wyjechanie poza linię. Z kolei błędy takie jak najechanie na linię, brak płynnej jazdy, podparcie się, ominięcie bramki czy nieosiągnięcie wymaganej prędkości nie kończą egzaminu i dają drugą szansę zdającemu.
Przed wykonaniem każdego zadania należy się rozejrzeć, by pokazać egzaminatorowi swoją czujność w wypatrywaniu zagrożenia.
Zadanie 1. Sprawdzenie stanu technicznego motocykla, przeprowadzenie go i przygotowanie do jazdy
Zaczniesz od wprowadzenia motocykla na wyznaczone miejsce wewnątrz stanowiska w kształcie litery T. Po ustawieniu motocykla na stopce bocznej odpowiadasz na 2 wylosowane pytania dotyczące stanu technicznego motocykla. Pierwsze z kategorii płynów, np. sprawdzenie poziom płynu chłodzącego lub hamulcowego, drugie – świateł, np. sprawdzenie działania sygnału dźwiękowego, czy świateł drogowych. Wystarczy, że pokażesz, gdzie i w jaki sposób sprawdza się poziom danego płynu oraz jak sprawdzić działanie konkretnego światła. Obowiązkowo należy też sprawdzić stan łańcucha.
Następnie składasz stopkę, rozglądasz się i przeprowadzasz motocykl na miejsce startu. W tym celu możesz wykonać maksymalnie trzy zmiany kierunku, a koła motocykla nie mogą najechać na linie ograniczające stanowisko. Po przepchnięciu maszyny ponownie stawiasz ją na stopce bocznej.
Ostatnią częścią tego zadania jest przygotowanie się do jazdy. Zakładasz kask, wsiadasz na motocykl i ustawiasz lusterka (w lusterku powinna być widoczna część łokcia i przestrzeń z tyłu). Przekręcasz kluczyk i włączasz światła mijania. Jeśli potwierdzisz gotowość, nie mając włączonych świateł, egzaminator każe ci powtórzyć zadanie. Dajesz znak egzaminatorowi, że możesz rozpocząć jazdę i podjeżdżasz do linii przerywanej.
Zadanie 2. Pięć ósemek
Im dalej się ustawisz od przerywanej linii, tym będzie ci łatwiej. Zyskasz czas, aby rozwinąć odpowiednią prędkość i złapać równowagę. Pierwszy pachołek należy minąć po jego prawej stronie. Nie wolno ci najechać na linię, która wyznacza stanowisko. Nie możesz też dotknąć żadnego z pachołków. Każdy z tych błędów kończy egzamin.
Jeśli obawiasz się, że popełnisz błąd, który zakończy egzamin, możesz się zatrzymać lub podeprzeć nogą. Zyskasz w ten sposób prawo do wykonania drugiej próby. Pamiętaj tylko, by wyjechać ze stanowiska przez linię przerywaną, a nie ciągłą.
Zadanie 3. Dwa wolne slalomy
Zadanie trzecie rozpoczyna się ze specjalnie wyznaczonego pola. Stojąc w jego obszarze, upewnij się, że masz możliwość jazdy, następnie rusz płynnie. Musisz przejechać pomiędzy pięcioma kolejno ustawionymi bramkami. Nie wolno ci się podpierać ani potrącać pachołków. Slalom należy pokonać dwukrotnie i oba przejazdy muszą być wykonane bezbłędne. Jeśli podczas jednego z przejazdów, popełnisz błąd, który nie przerywa egzaminu, zadanie trzeba będzie rozpocząć od początku.
Zadanie 4. Dwa szybkie slalomy
Zadanie to polega na wjechaniu w bramkę wjazdową, przejechaniu slalomem pomiędzy trzema pachołkami i wyjechaniu przez bramkę końcową. Prędkość na wjeździe nie może być mniejsza niż 30 km/h. Cały przejazd należy pokonać dwukrotnie. Oba przejazdy muszą być wykonane prawidłowo. Zadanie zostanie uznane za wykonane, jeśli:
- upewnisz się o możliwości jazdy,
- płynnie ruszysz,
- nie potrącisz pachołków,
- nie podeprzesz się.
Zdający ma dwie próby (dwa przejazdy w ramach każdej z nich). Slalom szybki należy pokonać na drugim lub trzecim biegu. Potrącenie pachołka kończy egzamin. Jeśli pominiesz pachołek, masz prawo do powtórki. Od momentu przejechania przez pierwszą bramkę możesz zacząć zwalniać, a po ominięciu ostatniej przeszkody możesz zacząć hamować, tak żeby zatrzymać się za bramką wyjazdową.
Zadanie 5. Dwukrotne ominięcie przeszkody
W tym zadaniu należy dwukrotnie przejechać pasem ruchu, na którym ustawiona jest przeszkoda. Minimalna prędkość wjazdowa podczas obu przejazdów mierzona na pierwszej bramce to 50 km/h. Przeszkodę trzeba minąć raz z jednej, raz z drugiej strony. Możesz poprosić egzaminatora o przypomnienie, z której strony masz minąć przeszkodę przy drugim przejeździe. Nie ma wyznaczonego stanowiska startowego, więc jeśli potrzebujesz większego dystansu, by rozpędzić się do 50 km/h, możesz ruszać z narożnika placu.
Zadanie 6. Ruszanie pod górkę
Polega na zatrzymaniu się na wzniesieniu przy użyciu jednego z hamulców, a następnie ruszeniu. Motocykl nie może się stoczyć o więcej niż 20 cm, a silnik nie może zgasnąć. W razie niepowodzenia zadanie można powtórzyć, o ile popełniony błąd nie był błędem krytycznym.
Zadanie 7. Hamowanie awaryjne
To zadanie wykonuje się na placu lub w czasie jazdy po mieście. Polega ono na jak najszybszym zahamowaniu w sytuacji awaryjnej. Prędkość początkowa nie może być mniejsza niż 50 km/h, a motocykl nie może się przewrócić. Do zahamowania należy użyć obu hamulców. Na placu manewrowym sytuację awaryjną egzaminator sygnalizuje machnięciem ręki, natomiast w trakcie jazdy po mieście, wydając komendę przez radio.
Jazda po mieście
Po zaliczeniu wszystkich zadań na placu manewrowym, rozpoczyna się drugą część egzaminu. Odbywa się ona w ruchu drogowym i trwa około 25 minut. Ogólnie rzecz ujmując, wygląda to tak, że jedziesz motocyklem, a egzaminator jedzie za tobą samochodem i wydaje polecenia przez interkom. Informuje cię o konieczności zajęcia odpowiedniego pasa ruchu lub zmianie kierunku jazdy. Jeśli egzaminator się nie odzywa, oznacza to, że należy jechać prosto albo tak jak wskazują znaki drogowe. Jazda po mieście to taki armagedon. Egzaminator sprawdza wszystkie twoje umiejętności i znajomość przepisów. Nie licz na to, że przez 25 minut będziesz sobie jechać prosto dwupasmówką. Trasa może prowadzić wąskimi uliczkami przy szkołach, bazarkach i kościołach. Egzaminator będzie robił podpuchy i skieruje cię na skrzyżowania równorzędne lub uliczki z zakazem wjazdu. To będzie okazja, żeby wykazać się znajomością przepisów i umiejętnością podejmowania decyzji. Ale nie martw się. To wszystko już znasz, bo wałkowaliście to z instruktorem na kursie.
Egzaminator nie będzie cię na bieżąco informował o twoich postępach, więc do końca możesz się czuć niepewnie. O wyniku egzaminu praktycznego dowiesz się dopiero po powrocie do ośrodka. Życzymy ci, aby te pół godziny na mieście upłynęło szybko i bezstresowo!
Jak wygląda kurs na prawo jazdy kategorii A dowiesz się z artykułu Jak wygląda kurs na prawo jazdy na motocykl (kat. A)
Fot. GOC Harley-Davidson Rzeszów, na zdjęciu Magda Florczyk
Ja zastanawiałem się nad prawem jazdy na monocykl, ale na szczęście na moim motocyklu mogę jeździć bez prawa jazdy.
Mój prawie 18-letni syn chce zrobić prawo jazdy na motocykl. Przeraża mnie to. Boję się, że zrobi sobie krzywdę. Czy nie mam racji?
Myślę, że dobrym sposobem na oswojenie strachu byłoby poznanie motocyklistów. Warto wybrać się na jakiś zlot lub akcję motocyklową i popatrzeć na motocyklistów, porozmawiać z nimi, poprosić kogoś o przejażdżkę. Mówię o Pani a nie o synu :).
Nigdzie nie jest powiedziane, że musi mu się stać krzywda. Pewnie wywróci sie parę razy (jak każdy), ale jesli będzie ćwiczył i słuchał podpowiedzi bardziej doświadczonych motocyklistów to pewnie nic się nie stanie.
Warto go wspierać. Może kiedyś razem będziecie jeździć. To naprawdę zaraźliwe hobby!