Stan przepływu w sporcie

Flow, czyli stan przepływu to stan między satysfakcją a euforią, wywołany całkowitym oddaniem się jakiejś czynności. “Uczucie całkowitej jedności z tym, co robimy; świadomość swojej siły i kontroli nad przeznaczeniem…” tak o flow pisze autor koncepcji – amerykański psycholog Mihály Csíkszentmihályi. Koncepcja przepływu powstała w latach 70 ubiegłego wieku w oparciu o doświadczenia artystów i twórców, którzy opisywali ekstatyczne uczucia pozostawania poza swoim dziełem. Jednak flow można osiągnąć także w innych aspektach życia – chociażby podczas wykonywania aktywności fizycznej. Stan przepływu w sporcie jest chyba najczęściej doświadczanym flow. Jest to stan, kiedy myśli są wyciszone, znika napięcie, a ciało, bez względu na to jaką dyscyplinę uprawiasz, porusza się lekko i bez wysiłku.

Stan przepływu w sporcie – jak go osiągnąć

Terry Laughlin, twórca metody pływania zwanej Total Immersion, tak pisze o przepływie w książce Kraul metodą Total Immersion: Stan przepływu jest mylący dla większości sportowców i niezrozumiały dla trenerów. Większość zawodników, którzy mają szczęście doświadczyć tego stanu, osiąga go przypadkiem. Udaje się go jednak zaznać niezwykle dużemu odsetkowi ludzi uczących się metody TI, którzy trenują na własną rękę.

Z kolei Brian Lopes, rekordzista świata w skokach rowerowych na wysokość i na odległość, w swojej książce Jazda rowerem górskim zauważa: Przepływu nie da się nauczyć. Można się tylko nauczyć jeździć na rowerze. Gdy (albo raczej: tam, gdzie…) umiesz skakać, latać i brać zakręty, nie myśląc o tym, możesz doświadczyć przepływu.

Pokazuje to, że stan przepływu w sporcie można osiągnąć bez względu na uprawianą dyscyplinę. I choć nie da się go nauczyć, można się do niego przygotować.

Odpowiedni poziom umiejętności

Po pierwsze musisz czuć się naprawdę pewnie w tym co robisz. Musisz znaleźć odpowiednią równowagę pomiędzy trudnością zadania, a umiejętnościami potrzebnymi do jego wykonania. Jeśli  odczuwasz frustrację, gdy coś ci nie wychodzi lub lęk o własne bezpieczeństwo, gdy przykładowo pokonujesz zbyt niebezpieczny na twój poziom umiejętności zjazd rowerem, raczej nie popłyniesz. Natomiast gdy masz poczucie kontroli nad wykonywanym zadaniem i jesteś w stanie mu sprostać; gdy cieszysz się jasnością myśli i wiesz, co trzeba robić; gdy jesteś w stanie monitorować swoją pracę, zauważać błędy i na bieżąco je korygować. Jesteś na doskonałej drodze by osiągnąć flow czyli stan przepływu w sporcie!

Cele

Jeśli trenujesz bez żadnego celu, pozbawiasz się radości, jaką daje jego osiągnięcie. Dlatego wyznacz sobie cel i konsekwentnie dąż do jego realizacji. Wewnętrzna motywacja sprawia, że stan przepływu jest nagrodą samą w sobie. Im więcej satysfakcji dostarcza trening, tym łatwiej jest doświadczyć stanu przepływu, co z kolei jest motywacją do jeszcze cięższej pracy.

Emocje

Zbyt niski poziom stresu powoduje, że zaczynasz się nudzić. Odpływasz i zaczynasz myśleć o niebieskich migdałach. Za duży i wariujesz. Odpowiednie poziom pozwoli utrzymać odpowiedni poziom skupienia i osiągać spokój. Pracujesz rozważnie i świadomie.

Stwórz idealne warunki

Warto zwrócić uwagę na kilka innych aspektów treningu, które choć same w sobie nie zapewnią nam odczucia stanu przepływu w sporcie, zdecydowanie mogą pomóc w jego doświadczeniu.

Zapewnij sobie odpowiednie towarzystwo

Pamiętaj, że jako ludzie mamy tendencję do porównywania naszego poziomu z poziomem innych. Dlatego bez względu na dyscyplinę, jaką uprawiasz, staraj się trenować z ludźmi będącymi co najmniej na twoim poziomie lub wyższym. Jednak jest to broń obosieczna. Może się bowiem okazać, że kiedy inni świetnie się bawią, ty ledwie nadążasz. W takiej sytuacji raczej nie doświadczysz przepływu.

Inwestuj w sprzęt

Odpowiedni do poziomu zaawansowaniu sprzęt może być bardzo pomocny w osiągnięciu przepływu. Jeśli będziesz się zastanawiać, czy twoje buty dadzą radę w danym terenie, albo czy twój rower nie rozsypie się na najbliższym zjeździe, nie masz szans, by zatracić się w tym co robisz i osiągnąć stan przepływu w sporcie. Dlatego nie żałuj pieniędzy na dobry sprzęt czy akcesoria.

Nie analizuj

Twórca teorii przepływu odkrył, że ludzie którzy go doświadczali rzadko analizowali, co sprawia im radość. Dlatego nie skupiaj się zbytnio na sobie. W końcu kto z nas nie zna sytuacji, w której, gdy tylko uświadamiamy sobie, jak doskonale coś nam wychodzi, to natychmiast przestaje…

Podsumowanie

Możesz się zastanawiać po co osiągać stan przepływu w sporcie, skoro masz wyznaczone cele treningowe, pracujesz zgodnie z obranym planem treningowym. Jednak kiedy choć raz go doświadczysz zrozumiesz, że to poszukiwanie tego stanu, a nie chęć odbycia jak najcięższego treningu jest najpewniejszą drogą do osiągnięcia najlepszych wyników!

Choć stan przepływu jest emocją nader pożądaną nie staraj się go osiągnąć na siłę. Przygotuj dobrze swoje ciało i umysł do treningu, a pojawi się sam. Bo nie ma większej nagrody i lepszej motywacji do kolejnego treningu niż doświadczanie flow. Tak przynajmniej twierdzą ci, którzy go doświadczyli.

Powiązane wpisy:

https://bukrower.pl/blog/realizacja-celow-w-sporcie/

Metoda Total Immersion